Марий муро (ойлымаш)

Надежда Иванова-Ильина

Петр кугыза пÿртÿс лоҥгашке куанен лекте. Йырваш пÿртÿсын моторлыкшым шеклана. Марий кундемын пÿртÿсшö, чынак, пеш сылне!  Кайык сем чоным куандара, кажнын кумылжым нöлта. Каваште мурышо турийжат кап-кылым шулдыраҥда. Сылне муро семым колын, пундашдыме кавашке чоҥештымет шуэш. Чонлан тугай ласка. Петр кугызан могыржылан куштылгын чучеш. Куанымыж дене муралтенат колтыш. Кугызан марла муралтен колтымыжым чодырашке поҥго погаш толшо рвезе-влакат кольыч. Карай кундемыште Петр кугызам сайын палат. Тудо кид пашалан пеш мастар. Петр кугызан кумылжо поро, койышыжо тыматле. Рвезе-влак Петр кугыза деке лишемыч. Шоҥго рвезе-влакын толын шогалмыштым шиже гынат, мурыжым мучаш марте йоҥгалтарыш.

– Могай сылнын муреда! – Костя куанен каласыш.

– Кунамсек муреда, Петр кугызай? – Вачиланат Петр кугызан мурымыжо келшыш.

–Мый мураш пеш йöратем, но жапем шагал, – мурен чарнымеке, Петр кугыза вашештыш.

– Тыланда концертыште мураш тÿҥалаш кÿлеш, – Вачи куандара.

– Мый калык коклаште мураш вожылам. Мурымем нерген Клавдий пелашем веле пала, –Петр кугыза шыргыжале.

– Вачи, шижат, марий мурыжо моторынак йоҥга, – Костян кумылжо нöлталте.

– Мураш веле мо, мыйже вет гармоньымат шоктен моштем, – Петр кугыза шкенжым мокталтенат нале.

– Тидыжым ме палена. Кодшо гана мемнан школышко вашлиймашке толында. Тушто шуко тÿрлö семым колтышда. Мурымыдажым таче веле колына, – Вачи пелештыш.

– Петр кугызай, мый гармоньым шокташ тунем кертам мо? – Костя йодо.

– Тый гармоньчо лийнет? – Вачи чытен кертде воштылале.

– Лийнем, – Костя мане да шинчажым шыпак пÿяле.

– Чыла раш, – мане Вачи да шыпланыш.

–Кочай, чынжымак, гармоньым шоктен моштышым кундемыштына пагалат, чыла вере тудым йöратен вучат, – Костя мутшым шуйыш.

– Мый мураш тунемнем, – Вачи шыргыжале.

– Кызытсе самырык тукымлан марий мурыжо молан? Нуно вет «современный» манме муретым веле пеш палат. Пеленышт кеч-кушкат телефоным нумалыт.  Кö пала, могай мурым пÿтыркалат. Марий мурыжо мемнан чоннам гына куандара, – Петр кугыза торешланен пелештыш.

– Молан чыла рвезе-влак нерген тыге шонеда? Мемнан велне памаш вÿдшат вий-куатым пуа, тендан гай мурызо чонанжат кодын.

– Чынжымак, Вачи, мураш тунемнет? – Петр кугызан шинчаже йыл-йыл-йыл йÿлаш тÿҥале.

– Тунемнем, тунемнем, Петр кугызай, – кумылаҥе рвезе.

– Мыят мураш тунемнем, – коклашке Костя пурыш.

– Тугеже чÿчкыдын пÿртÿс лоҥгашке лекташда верештеш. Пÿртÿс мурызо кажне чонанлан вийым пуа. Тунам шиждеак мураш тунем шуыда. Мурен моштыдымыжат, пÿртÿсышкö лектын, мураш тÿҥалеш, – кугызанат кумылжо нÿлталте, рвезе-влаклан шоналтен вашкыде каласкала. Шкенжын шинчаончылныжо самырык пагытше сÿретлалтеш. Йоча-влак Петр кугызан кузе да кунам гармоньым шокташ тунеммыж нерген пален нальыч. Кÿтÿштö йышт мураш тунемме нерген каласкалымыжат нунылан сöралын чучо.

Кугызанат, рвезе-влакынат кумылышт кавашке нöлталте. Рвезе-влак кажне кечын пÿртÿс лоҥгашке лекташ мутым пуышт. Пеленышт моло рвезе-влакымат тарваташ кумылаҥыч.

Лывырге кумылан Вачи ден Костя погымо поҥгыштым Петр кугызалан кодышт, шкешт чодыра кöргышкö пурен кайышт.

Кугыза чодыраш толмылан да рвезе-влакым вашлиймылан моткоч куаныш. Ньога-влакын тыматле кумылышт тудым шулдыраҥдыш.

Кава гыч чевер кече шыргыжеш, кажне чонанын кумылжым нöлта. Шке шокшыжым пÿтынь мландылан, пÿртÿслан, калыклан пуа.

Рвезе-влак канен шинчыме верышт гыч шукертак торашке шуыныт гынат, кугызан йоҥгалтарыме сылне семже мÿндыркö чодырам шергылтара. Тудын марий мурыжо кумыл нöлтышан, весела.

Вы можете оставить комментарий, или ссылку на Ваш сайт.

Оставить комментарий